SPAC
SPAC

SPAC...วิธีการระดมทุนที่นิยมในต่างประเทศ นอกเหนือจาก IPO

SPAC...วิธีการระดมทุนที่นิยมในต่างประเทศ นอกเหนือจาก IPO
SPAC...วิธีการระดมทุนที่นิยมในต่างประเทศ นอกเหนือจาก IPO

SPACSSSS.png

การนำบริษัทเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์สามารถทำได้หลายวิธีนอกเหนือจากวิธี IPO ที่เราคุ้นเคย ซึ่งหนึ่งในวิธีที่ได้รับความนิยมในต่างประเทศคือ “SPAC”

นักลงทุนหลายคนอาจไม่คุ้นเคยกับคำนี้ หรืออาจพึ่งเคยได้ยินวันแรก วันนี้ทีม BLS Global Investing จึงขอชวนนักลงทุนมาทำความรู้จักกับวิธีระดมทุน “SPAC” จะเป็นอย่างไรติดตามกันค่ะ


SPAC คืออะไร...?

Special Purpose Acquisition Company หรือเรียกโดยย่อว่า SPAC คือบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ที่สร้างขึ้นเพื่อระดมทุนจากนักลงทุน โดยมีจุดประสงค์หลักเพื่อได้มาซึ่งธุรกิจหรือสินทรัพย์ผ่านการควบรวมกิจการ (Merger and Acquisition), การแลกเปลี่ยนหุ้น (Share Exchange) หรือการรวมธุรกิจด้วยวิธีอื่นๆ (Business Combination) กับบริษัทที่ไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ (Private company) เช่น บริษัท Start-up เป็นต้น
จะเห็นว่า ก่อนการรวมธุรกิจ SPAC นับว่าเป็นเครื่องมือการลงทุนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ที่ไม่มีธุรกิจหรือสินทรัพย์ที่ช่วยสร้างรายได้เป็นหลักเป็นแหล่ง อีกทั้งไม่มีผลการดำเนินงานในอดีตที่สามารถวิเคราะห์ได้เหมือนกับบริษัทที่ระดมทุนผ่าน IPO ทั่วไป ส่งผลให้ขั้นตอนการ IPO เข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ของบริษัท SPAC มีความซับซ้อนน้อยกว่า เมื่อเทียบกับบริษัทที่เข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ด้วยวิธี IPO โดยตรง ด้วยสาเหตุนี้ จึงทำให้บริษัท SPAC มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นและเริ่มเป็นที่นิยมในปัจจุบัน

นอกจากนี้ เว็บไซต์ SPAC Analytics ยังเผยว่า การระดมทุนแบบ SPAC ได้รับความนิยมมากขึ้นตั้งแต่ปี 2563 โดยเฉพาะในประเทศสหรัฐฯ ที่ในปี 2563 มีการทำ SPAC เป็นจำนวนกว่า 248 บริษัท คิดเป็นมูลค่าระดมทุนที่ 8.3 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ ขณะที่ปี 2564 มีการทำ SPAC กว่า 613 บริษัท คิดเป็นมูลค่าระดมทุนที่ 16.2 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ จะเห็นว่า...ภายในระยะเวลา1 ปีมีการทำ SPAC เพิ่มขึ้นกว่า 365 บริษัท และมูลค่าระดมทุนเพิ่มขึ้นเช่นกันที่ 95% เมื่อเทียบกับปี 2563


ทำไมนักลงทุนถึงลงทุนใน SPAC มีดียังไง ทำไมถึงมีคนลงทุน...?

เนื่องจาก SPAC มีส่วนช่วยลดขั้นตอนให้บริษัทที่ไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์หรือบริษัทนอกตลาด (Private company) เข้ามาจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์และกลายเป็นบริษัทมหาชน (Publicly listed company) ได้สะดวกและรวดเร็วมากขึ้น จึงทำให้ SPAC เป็นอีกหนึ่งเครื่องมือการลงทุนที่เปิดโอกาสให้นักลงทุนรายย่อยหรือคนทั่วไปลงทุนในบริษัทนอกตลาดได้สะดวกมากขึ้น

ทุกการลงทุนมีความเสี่ยง...SPAC ก็เช่นกัน

การลงทุนใน SPAC เปรียบเสมือนการลงทุนในบริษัทที่มีผู้ก่อตั้งบริษัท (โดยปกติแล้วจะเป็นกลุ่มคนที่มีชื่อเสียง และมีประสบการณ์ในด้านธุรกิจและการเงิน) หรือที่เรียกว่า “SPAC sponsor” ในการจัดหาและตัดสินใจที่จะควบรวมกิจการกับบริษัทนอกตลาด ส่งผลให้ SPAC อาจมีความเสี่ยงในด้าน “Sponsor risk” และความเสี่ยงอื่นๆ อาทิ
  • Dilution riskความเสี่ยงจากเงินลงทุนที่เพิ่มขึ้น อาจส่งผลต่อสัดส่วนการถือหุ้นเดิมของนักลงทุน
  • Liquidation risk - ความเสี่ยงในการถูกชำระบัญชี เมื่อ SPAC ไม่สามารถทำการควบรวมกิจการได้สำเร็จภายในระยะเวลาที่กำหนด
  • SPAC risk - ความเสี่ยงจากการที่นักลงทุนไม่สามารถประเมินความสามารถของบริษัทได้ เนื่องจาก SPAC ไม่มีผลการดำเนินงานในอดีต รวมไปถึงรายได้ และตัวชี้วัดอื่นใด

            นอกจากนี้ อาจสามารถมองในอีกมุมหนึ่งได้ว่า หลังจากที่บริษัทนอกตลาดได้เข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ผ่านวิธี SPAC เรียบร้อยแล้ว อาจมีความเสี่ยงในด้านของธุรกิจ (Business risk) มากกว่าบริษัทที่จดทะเบียนใน IPO ก็เป็นไปได้ เนื่องจากการตรวจสอบของตลาดหลักทรัพย์นั้นๆ อาจเข้มงวดน้อยกว่าและหลายขั้นตอนอาจถูกลดทอนไป

เมื่อ SPAC ประกาศและยื่นเอกสารที่จะเข้าควบรวมหรือซื้อกิจการ...

สำหรับนักลงทุนสามารถทำอย่างไรได้บ้าง ?

นักลงทุนมีสิทธิ์เลือกว่าจะลงทุนต่อหรือถอนการลงทุน อีกทั้งยังสามารถใช้สิทธิ์โหวตหรือลงความเห็นต่อการตัดสินใจรวมกิจการครั้งนี้ ในการประชุมวิสามัญผู้ถือหุ้น (Extraordinary General Meeting) หากได้รับการเชิญให้เข้าร่วม

สำหรับ SPAC ต้องคำนึงในเรื่องใด ?

ก่อนการรวมธุรกิจ SPAC sponsor จำเป็นต้องคำนึงถึงมูลค่าตลาดของบริษัทเป้าหมายที่จะเข้าไปรวมธุรกิจด้วย โดยบริษัทเป้าหมายจำเป็นต้องมีมูลค่าอย่างน้อย 80% ของมูลค่า Escrow account และหากมูลค่าบริษัทเป้าหมายมีขนาดใหญ่กว่าทรัพย์สินของ SPAC จะทำให้ SPAC ต้องระดมทุนเพิ่มจากนักลงทุน ยกตัวอย่างเช่น เพิ่มการระดมทุนจากนักลงทุนที่ไม่ใช่รายย่อยหรือนักลงทุนสถาบัน ผ่านวิธี Private Investment in Public Equity (PIPE)

BLS Tips!
  • Escrow account คือ บัญชีดูแลผลประโยชน์ สำหรับทำการฝากเงินที่ได้จากการเสนอขายหลักทรัพย์ต่อประชาชน หรือพูดให้เข้าใจง่าย ๆ คือ การฝากเงินที่บริษัท SPAC ได้มาจากการระดมทุนในช่วง IPO เข้าตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งเงินเหล่านี้ถูกเก็บไว้ในบัญชีดังกล่าว เพื่อใช้ในการซื้อกิจการเป้าหมายนั่นเอง
  • Private Investment in Public Equity (PIPE) คือ การลงทุนในบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ที่ต้องการเพิ่มทุนเพื่อขยายกิจการหรือพัฒนาโครงการใหม่ ซึ่งมีข้อดีในการช่วยบริษัทประหยัดเวลาและลดค่าใช้จ่ายในการเพิ่มทุน เมื่อเทียบกับวิธีการเพิ่มทุนแบบทั่วไป

เมื่อการรวมธุรกิจได้รับการอนุมัติ SPAC และบริษัทเป้าหมายจะถูกรวมเข้าด้วยกันกลายเป็นบริษัทมหาชนที่จดทะเบียนอยู่บนตลาดหลักทรัพย์ ขณะที่ผู้ถือหุ้นในบริษัทดังกล่าวจะประกอบไปด้วย SPAC sponsor, นักลงทุนทั่วไป (Public Investor), ผู้ถือหุ้นของบริษัทเป้าหมาย (Target Co Shareholders), นักลงทุนจากการเพิ่มทุนด้วยวิธี PIPE (PIPE Investors)

 
โครงสร้างทั่วไปของบริษัท SPAC ตั้งแต่เริ่มเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์
จนสามารถรวมธุรกิจกับบริษัทเป้าหมายได้ (Target Company)


Pictsssre1.png
SOURCE: SGX as of 11/01/2565


ตัวอย่างบริษัทที่ทำ SPACs
  Grab Holdings (GRAB) บริษัทผู้ให้บริการแอปฯ เรียกรถและจัดส่งอาหารยักษ์ใหญ่สัญชาติสิงคโปร์ ได้ทำการรวมธุรกิจกับบริษัท SPAC อย่าง Altimeter Growth Corp. ด้วยมูลค่า 4 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และกลายเป็น บริษัทมหาชนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ Nasdaq ภายใต้สัญลักษณ์หุ้น “GRAB” ในเดือน ธ.ค. ปี 2564
  WeWork (WE) บริษัทอสังหาริมทรัพย์ที่ประกอบธุรกิจให้เช่าพื้นที่สำนักงานในลักษณะ Co-working space โดยได้ทำการรวมธุรกิจกับบริษัท SPAC อย่าง BowX Acquisition Corp. ด้วยมูลค่าเพียง 9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และกลายเป็นบริษัทมหาชนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ NYSE ภายใต้สัญลักษณ์หุ้น “WE” ใน เดือน ต.ค. ปี 2563
  Wallbox (WBX) บริษัทผู้จัดหาสถานีชาร์ตแบตรถยนตร์ไฟฟ้า (EV) และผู้นำด้านการจัดหาพลังงาน ได้ทำการรวมธุรกิจกับบริษัทSPAC อย่าง Kensington Capital Acquisition ด้วยมูลค่า 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และกลายเป็นบริษัทมหาชนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ NYSE ภายใต้สัญลักษณ์หุ้น “WBX” ในเดือน ต.ค. ปี 2564
  Luminar (LAZR) บริษัทผู้นำด้านเทคโนโลยี LiDAR เรดาร์วัดระยะทางที่มีความสำคัญต่อรถยนตร์ไร้คนขับ ได้ทำการรวมธุรกิจ กับ บริษัท SPAC อย่าง Gores Metropoulos ด้วยมูลค่า 2.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และกลายเป็นบริษัทมหาชนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ Nasdaq ภายใต้สัญลักษณ์หุ้น “LAZR” ในเดือน ธ.ค. ปี 2563
 
  • Fathom Digital Manufacturing (FATH.US)
Fathom Digital Manufacturing (FATH) บริษัทผู้นำอุตสาหกรรมการผลิ โดยใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ขั้นสูงในการผลิต เช่น 3D Printing ฯลฯ ได้ทำการรวมธุรกิจ กับ บริษัท SPAC อย่าง Altimar Acquisition ด้วยมูลค่าราว 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ และกลายเป็นบริษัทมหาชนที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ NYSE ภายใต้สัญลักษณ์หุ้น “FATH” ในเดือน ธ.ค. ปี 2564

จบกันไปแล้วกับ SPAC...วิธีการระดมทุนอีกหนึ่งรูปแบบนอกเหนือจากวิธี IPO” สำหรับบทความครั้งต่อไป BLS Global Investing จะนำเรื่องอะไรมาเล่า...ต้องติดตามกันนะคะ ทุกวันเสาร์ เวลา 11.00 น.


ช่องทางในการติดตามความรู้ลงทุนต่างประเทศ : 
Facebook: Bualuang Securities (Click) 
Bualuang Knowledge Sharing (Click) 
 
📌 เปิดบัญชีลงทุนต่างประเทศออนไลน์ง่าย ๆ สไตล์ BLS Global Investing ได้ที่ https://bls.tips/openglobalinvesting  
📌 บริการที่นักลงทุนสหรัฐฯ รอคอย บริการยื่นข้อมูลภาษีหัก ณ ที่จ่าย จากการลงทุนในหลักทรัพย์สหรัฐฯ ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ https://bls.tips/ustaxservice  

Source
https://api2.sgx.com/sites/default/files/market-dialogues/migration/10%20in%2010%20-%20SPACial%20Edition%20%2811Jan2022%29.pdf

https://www.spacanalytics.com

https://atmr.altimaracquisition.com

https://fathommfg.com


ข้อมูล ณ วันที่ 14 ม.ค. 65 
 
เรียบเรียงโดย 
ศิวพรรณ ประดิษฐ์กุล Product Specialist 
ธนาวดี รัตนแสง Assistant Product Specialist 
ส่วนธุรกิจหลักทรัพย์ต่างประเทศ หลักทรัพย์บัวหลวง  
 



 

บทความที่เกี่ยวข้อง

บทความที่เกี่ยวข้อง